TBMM Başkanlığı’na bir soru önergesi veren Baydemir, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) enflasyonun en büyük ve etkili kalemlerinin etkilerini az gösterecek enflasyon sepetinin ağırlığını ve hesaplama yöntemini değiştirdiğini hatırlattı. Baydemir, önergesinde geniş halk kesimlerinin en büyük harcama kalemlerini oluşturan “gıda”nın 2017 enflasyon sepetinde ağırlığını yüzde 23,67’den 21,77’ye, “konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar” grubunun ağırlığını 15,93'ten 14,85'e, “giyim ve ayakkabı” grubunun ağırlığını 7,43'ten 7,33'e düşürdüğüne dikkat çekti.
Baydemir, gıdanın enflasyon sepetindeki ağırlığının azaltılması, “resmi enflasyon” ile “hissedilen enflasyon”un arasındaki makasın açılmasına neden olup olmayacağını sordu. Değişikliğin alt-orta gelir grubunun alın gücünün zayıflamasına, parasının ve gelirinin enflasyon karşısında erimesine neden olup olmayacağını Başbakan’dan soran
Baydemir, şöyle devam etti:
“Yapılan araştırmalara göre ‘gıda’nın en yoksul kesimin enflasyonuna yüzde 88’e yakın oranda etki yaparken, varsıl kesimin enflasyonuna yaklaşık yüzde 37 oranında katkı yapmasına rağmen, gıda ağırlığının düşürülmesinin hükümetin hangi sosyal politikasıyla açıklamaktasınız?
Enflasyon sepetindeki ağırlıkların değiştirilmesinde ‘turistler lokantada yemek yiyor, dolayısıyla halkın gıda için yaptığı harcamadan bunu düşürmek gerekir’ yönündeki gerekçe bir yanda dururken, 2016’da Türkiye’ye gelen turist sayısında yüzde 30.85 oranında azalma olması da hesaba katılmış mıdır? Yani Türkiye’ye gelmeyen turistin harcama da yapmayacağı dikkate alınmış mıdır?”
Baydemir, “Enflasyon sepetine derin dondurucunun dahil edilmesi, dar gelirli yoksul geniş halk kesiminin sanki her ay derin dondurucu alıyormuş gibi hesaplama yapılması kağıt üzerinde enflasyonu düşük göstermeye yönelik eleştirileri hükümet nasıl izah ediyor?” sorusunu yöneltti. Baydemir son olarak da “Enflasyonun ölçümünde terazi olan ‘enflasyon sepeti’nin ağırlıklarını değiştirmenin ‘terazi ile oynama’ anlamına gelmiyor mu?” dedi.
Şanlıurfa Milletvekili Osman Baydemir:Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), enflasyonun en büyük ve etkili kalemlerinin etkilerini az gösterecek enflasyon sepetinin ağırlığını ve hesaplama yöntemini değiştirdi. Buna göre geniş halk kesimlerinin en büyük harcama kalemlerini oluşturan “gıda”nın 2017 enflasyon sepetinde ağırlığını yüzde 23,67’den 21,77’ye düşürdü. TÜİK, harcamalarda önemli bir yeri olan “konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar” grubunun ağırlığını 15,93'ten 14,85'e, “giyim ve ayakkabı” grubunun ağırlığını 7,43'ten 7,33'e düşürdü. Enflasyon sepetindeki ağırlıklar, “mobilya, ev aletleri ve ev bakım hizmetleri” grubunda 8,02'den 7,72'ye, “sağlık”ta 2,66'dan 2,63'e, “haberleşme”de 4,42'den 4,12'ye, “eğlence ve kültür”de 3,81'den 3,62'ye indirildi.
Buna göre;
1- Gıdanın enflasyon sepetindeki ağırlığının azaltılması, resmi enflasyon ile hissedilen enflasyonun arasındaki makasın açılmasına neden olmayacak mı?
2- Enflasyon sepetinin ağırlığı ve hesaplama yöntemindeki değişiklik, alt-orta gelir grubunun alın gücünün zayıflamasına, parasının ve gelirinin enflasyon karşısında erimesine neden olmayacak mı?
3- Yapılan araştırmalara göre “gıda”nın en yoksul kesimin enflasyonuna yüzde 88’e yakın oranda etki yaparken, varsıl kesimin enflasyonuna yaklaşık yüzde 37 oranında katkı yapmasına rağmen, gıda ağırlığının düşürülmesinin hükümetin hangi sosyal politikasıyla açıklamaktasınız?
4- Enflasyon sepetindeki ağırlıkların değiştirilmesinde “turistler lokantada yemek yiyor, dolayısıyla halkın gıda için yaptığı harcamadan bunu düşürmek gerekir” yönündeki gerekçe bir yanda dururken, 2016’da Türkiye’ye gelen turist sayısında yüzde 30.85 oranında azalma olması da hesaba katılmış mıdır? Yani Türkiye’ye gelmeyen turistin harcama da yapmayacağı dikkate alınmış mıdır?
5- Enflasyon sepetine derin dondurucunun dahil edilmesi, dar gelirli yoksul geniş halk kesiminin sanki her ay derin dondurucu alıyormuş gibi hesaplama yapılması kağıt üzerinde enflasyonu düşük göstermeye yönelik eleştirileri hükümet nasıl izah ediyor?
6- Enflasyonun ölçümünde terazi olan “enflasyon sepeti”nin ağırlıklarını değiştirmenin “terazi ile oynama” anlamına gelmiyor mu?

